Rozwód a majątek odziedziczony – czy podlega podziałowi?

Co to jest majątek wspólny? 

Z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje z mocy ustawy wspólność majątkowa, która obejmuje przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W ten sposób tworzy się majątek wspólny. 

Zgodnie z art. 31 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku wspólnego należą w szczególności:

• wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności małżonków;
• dochody z majątku wspólnego i osobistego każdego z małżonków;
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ZUS;
• środki zgromadzone na koncie OIPE. 

Oboje małżonkowie mają co do zasady równe udziały w majątku wspólnym, dlatego po rozwodzie muszą dokonać podziału między siebie poszczególnych składników wchodzących w jego zakres. Jedynym wyjątkiem, w którym majątek wspólny nie powstaje, jest sytuacja, w której małżonkowie podpisali umowę majątkową małżeńską i ustanowili rozdzielność majątkową. Jeśli zdecydowali się rozszerzyć albo ograniczyć wspólność majątkową, skład masy podlegającej podziałowi będzie zależny od treści umowy. 

Jakie przedmioty wchodzą w zakres majątku osobistego? 

Podziałowi po rozwodzie nie będzie podlegać również majątek osobisty każdego z małżonków. To masa, która niezależnie od ustroju majątkowego istniejącego między partnerami pozostaje odrębną własnością każdego z nich.  

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową. W jego skład wchodzą przede wszystkim: 

• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej – czyli przed ślubem albo przed rozwiązaniem intercyzy;
• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca podjął inną decyzję;
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom (np. w spółce cywilnej);
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, np. kosmetyki;
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; 
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
• prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Czy odziedziczony majątek podlega podziałowi? 

Na tej podstawie nie ma wątpliwości, że odziedziczony majątek nie wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków i z tego powodu nie podlega podziałowi. Jedynym wyjątkiem będzie sytuacja, w której spadkodawca bądź darczyńca wyrazi wolę, aby dany składnik jego majątku otrzymali małżonkowie wspólnie. 

W tej sytuacji, jeśli dojdzie do rozwodu i sprawy o podział majątku, trzeba wykazać zakres majątku osobistego. W przypadku dziedziczenia odpowiedni będzie akt poświadczenia dziedziczenia albo postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Inne dokumenty, którymi udowodnisz skład majątku osobistego, to m.in. akty notarialne, faktury, umowy sprzedaży czy paragony. 

Czasami zdarza się, że spadkobierca otrzymał w spadku środki pieniężne i małżonkowie skorzystali z nich w celu zakupu przedmiotu majątkowego, z którego w trakcie trwania małżeństwa korzystali wspólnie, takiego jak np. samochód. W takiej sytuacji trzeba wykazać, że transakcja została sfinansowana z majątku osobistego, przedstawiając m.in. wyciągi bankowe. 

Jak nie dać się oszukać w sprawie o podział majątku? 

W sprawie o podział majątku trzeba zachować wzmożoną ostrożność. Pamiętaj, że majątek osobisty stanowi Twoją wyłączną własność. To samo dotyczy zakupów, które zostały z niego sfinansowane. Niezależnie od tego, czy planujesz podzielić majątek w drodze umowy, czy konieczne będzie wszczęcie postępowania sądowego, musisz wykazać, które przedmioty nie będą podlegać podziałowi. 

Aby w pełni zabezpieczyć swoje interesy w związku z podziałem majątku, warto skorzystać z pomocy specjalistów. W ten sposób zyskasz pewność, że dopełnisz wszystkich niezbędnych formalności. Kancelaria Adwokacka Butny https://kancelariabutny.pl/ specjalizuje się w sprawach rodzinnych, w tym w zakresie podziału majątku. Dzięki współpracy ustalisz sprawiedliwy sposób podziału i upewnisz się, że Twój majątek osobisty będzie chroniony.