Czym są castingi otwarte i kto może w nich brać udział?
Castingi otwarte to forma rekrutacji do ról, w których każdy może spróbować swoich sił – niezależnie od doświadczenia, wykształcenia, wieku czy wyglądu. Tego typu przesłuchania organizowane są nie tylko przez stacje telewizyjne czy agencje reklamowe, ale też przez producentów filmowych i teatry alternatywne. Nie jest wymagane portfolio ani agent reprezentujący kandydata, chociaż dobre zdjęcia i dobrze przygotowane zgłoszenie znacznie zwiększają szansę na zaproszenie na zdjęcia próbne.
Wbrew stereotypom, castingi dla amatorów nie są przeznaczone wyłącznie dla młodzieży. W wielu produkcjach poszukuje się osób starszych, dzieci, a także ludzi o niestandardowym wyglądzie. Dla przykładu – w reklamie społecznej Ministerstwa Zdrowia z 2023 roku wystąpiły osoby w wieku od 7 do 78 lat, z których większość nigdy wcześniej nie miała kontaktu z kamerą. Ważna była autentyczność przekazu, a nie aktorskie umiejętności. To pokazuje, jak bardzo otwarty staje się ten rynek i jak duże szanse mają osoby z „ulicy”.
Jak przygotować się do pierwszego castingu bez doświadczenia?
Przygotowanie do pierwszego castingu nie wymaga wielkich inwestycji, ale potrzebna jest odrobina świadomego podejścia. Przede wszystkim należy przygotować zestaw podstawowych materiałów, które niemal każda agencja lub producent wymaga przy zgłoszeniu: zdjęcie portretowe, zdjęcie całej sylwetki oraz krótki opis siebie (tzw. bio). Zdjęcia nie muszą być wykonane przez profesjonalnego fotografa – wystarczy dobre światło dzienne, jednolite tło i naturalny wygląd. Makijaż i stylizacja powinny być neutralne, a wyraz twarzy – swobodny i przyjazny.
W opisie warto zawrzeć wiek, wzrost, wagę, ewentualne doświadczenia ze sceną, hobby, umiejętności dodatkowe (np. jazda konna, śpiew, taniec, języki obce). To ważne, ponieważ wiele ról wymaga konkretnych kompetencji lub cech fizycznych. Przykładowo – jeśli produkcja szuka osoby potrafiącej jeździć motocyklem, taka informacja może zadecydować o zaproszeniu na casting.
Dobrą praktyką jest również przygotowanie krótkiego video wizytówki, tzw. self-tape. Można w nim powiedzieć kilka słów o sobie, zaprezentować mimikę, gestykulację, sposób mówienia. Nawet proste nagranie wykonane smartfonem może działać na korzyść kandydata, jeśli pokazuje osobowość i zaangażowanie. Często to właśnie takie niuanse decydują o wyborze.
Gdzie szukać castingów i jak odróżnić wiarygodne ogłoszenia od oszustw?
Internet to główne źródło informacji o castingach, ale niestety również pole działania nieuczciwych ogłoszeniodawców. Nie każde ogłoszenie jest autentyczne, dlatego trzeba podchodzić do tego z dużą ostrożnością. Przede wszystkim należy unikać ofert, w których żąda się opłaty za samo przesłanie zgłoszenia – poważne agencje nigdy nie pobierają opłat za udział w castingu. Castingi zawsze są bezpłatne.
Warto korzystać z portali branżowych, takich jak portal pracy Ad-Work.pl, gdzie można znaleźć informacje o realiach pracy w tej branży, np. ile zarabia aktor, jak wygląda droga zawodowa i jakie są szanse na rozwój bez szkoły aktorskiej. Tego typu portale badają rynek pracy na bieżąco i zawsze dostarczają aktualnych informacji.
Korzystne są również grupy na Facebooku, fora tematyczne, profile agencji castingowych i biur produkcji. Warto zapisać się do kilku sprawdzonych źródeł i regularnie śledzić nowe ogłoszenia. Z czasem można też nawiązać bezpośrednie relacje z reżyserami castingu, co zwiększa szanse na otrzymywanie zaproszeń bez publicznych ogłoszeń.
Na co zwracają uwagę reżyserzy castingu i jak się wyróżnić?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, reżyser castingu nie szuka idealnego „aktorstwa”, ale osoby, która pasuje do konkretnej roli. Często kluczowe są cechy osobowości, naturalność wypowiedzi, a nawet sposób poruszania się czy śmiechu. Umiejętność słuchania poleceń, reagowania na wskazówki i zachowanie przed kamerą liczą się dużo bardziej niż teatralna dykcja.
Aby się wyróżnić, warto być przygotowanym i świadomym roli, do której się zgłaszasz. Jeśli wiadomo, że casting dotyczy reklamy banku, dobrze jest pokazać się jako osoba zaufana, pogodna, profesjonalna. W przypadku castingu do serialu kryminalnego – wyraz twarzy, sposób mówienia, a nawet ubranie powinny odpowiadać klimatowi produkcji.
Nie należy przesadzać z grą aktorską. Nadmiar emocji, sztuczność czy przesadna ekspresja często działają na niekorzyść amatora. Naturalność i umiejętność „bycia sobą” to cechy, które w tej branży są dziś bardzo cenione.
Warto też przygotować sobie odpowiedzi na typowe pytania, które mogą paść podczas rozmowy: „Dlaczego chcesz spróbować?”, „Czy miałeś kontakt z kamerą?”, „Jak radzisz sobie ze stresem?”. Te pytania nie są testem – służą do oceny osobowości i dopasowania do ekipy, nie tylko do samej roli.
Czy bez szkoły aktorskiej można zrobić karierę?
Zdecydowanie tak, chociaż wymaga to cierpliwości i świadomego budowania swojej obecności na rynku. Wiele znanych dziś twarzy zaczynało od epizodów, reklam czy ról bez tekstu. Przykładem jest np. Tomasz Karolak, który swoje pierwsze role grał jeszcze przed ukończeniem szkoły teatralnej, a doświadczenie sceniczne zbierał na planie. Kariera takich osób pokazuje, że najważniejsza jest determinacja, kontaktowość, umiejętność pracy w zespole i ciągła chęć rozwoju.
Dla amatorów dużym atutem może być uczestnictwo w warsztatach aktorskich, które odbywają się cyklicznie w większych miastach. Są to krótkie kursy (często weekendowe), prowadzone przez profesjonalnych aktorów, reżyserów lub osoby z branży filmowej. Nie tylko pomagają zdobyć podstawowe umiejętności, ale też stanowią świetną okazję do poznania ludzi z branży. W dodatku takie warsztaty często kończą się nagraniem demo – krótkiego filmu, który można dołączyć do zgłoszeń castingowych.
Jakie są możliwości zarobkowe dla początkujących?
Początkujący aktorzy-amatorzy zazwyczaj zaczynają od ról w reklamach i epizodów w serialach. Wynagrodzenie waha się w zależności od projektu – statystowanie to stawki rzędu 100–200 zł za dzień zdjęciowy, natomiast udział w reklamie może przynieść od 1000 do nawet 10 000 zł, w zależności od tego, czy produkcja będzie emitowana lokalnie, ogólnopolsko, czy międzynarodowo.
Według analiz branżowych, przeciętny aktor bez wykształcenia aktorskiego, który systematycznie bierze udział w castingach i zleceniach, może zarobić nawet kilka tysięcy złotych miesięcznie – oczywiście przy odpowiedniej liczbie projektów i elastycznym grafiku. Trzeba jednak pamiętać, że jest to branża z dużą konkurencją i nieregularnością dochodów, dlatego wiele osób traktuje ją jako dodatkowe źródło zarobku lub etap przejściowy.
Co istotne – od 2024 roku obowiązują zmiany w przepisach dotyczących pracy w branży artystycznej, które nakładają większe obowiązki związane z ubezpieczeniem zdrowotnym i emerytalnym. Osoby regularnie pracujące na planie powinny pamiętać o konieczności podpisywania umów cywilnoprawnych oraz odprowadzania składek – nawet jeśli nie są zatrudnione na etacie.
Artykuł sponsorowany
Napisz komentarz
Komentarze