środa, 10 grudnia 2025 18:30
Reklama
Reklama

Ocalmy od zapomnienia Kirkut w Sulbinach

Ludzie pochodzenia żydowskiego zaczęli się osiedlać w Garwolinie na przełomie XVIII i XIX wieku. W spisie z 1921 roku pochodzenie żydowskie zadeklarowało 2 424 mieszkańców Garwolina, blisko 48% wszystkich mieszkańców miasta. W sobotę 15 listopada każdy chętny może pomóc w uprzątnięciu miejsca pochówku garwolińskich Żydów. Dokładna data powstania cmentarza żydowskiego w Sulbinach nie jest znana, ale można przypuszczać że była to pierwsza połowa XIX wieku. Podczas II Wojny Światowej hitlerowcy zniszczyli miejsce pochówku garwolińskich żydów, a nagrobki wykorzystano do budowy basenu dla starosty niemieckiego Karla Freudenthala w miejscu, gdzie dziś znajduje się osiedle Żwirki i Wigury.

Kirkut dziś

Obecnie na cmentarzu można odnaleźć około 30 macew. Według Żydowskiego Instytutu Historycznego, najstarsza zachowana macewa pochodzi z 1863 roku. Cmentarz nie jest oznaczony, tym bardziej ogrodzony. Macewy są porośnięte mchem, a niektóre ledwo wystają z krzaków, które je obrosły. Między nagrobkami porozrzucane są butelki i inne śmiecie.

? Jako założyciele portalu Garwolin.org ? Ocalmy od zapomnienia, wraz z Związkiem Harcerstwa Polskiego Hufiec ?Orłów? w Garwolinie i Hotelem i Restauracją ?Sulbin?, postanowiliśmy udać się 15 listopada na tzw. ?Kirkut? w celu uprzątnięcia miejsca pochówku garwolińskich żydów. Przed sprzątaniem Sebastian Jędrych wygłosi krótką lekcję o  żydach garwolińskich. Zapraszamy wszystkich, którzy chcieli by nam pomóc. Prosimy o przyniesienie własnych narzędzi (szczotki, grabie) ? zachęcają Sebastian Jędrych i Krzysztof Kot.

Zobacz plakat na temat spotkania

Aktualizacja, 13 listopada, godz. 15.25. Jak informują organizatorzy akcji, miejscem zbiórki będzie parking przy Hotelu i Restauracji "Sulbin". - Z racji zakazu wjeżdżania pojazdów do lasu, chcemy uniknąć niepotrzebnych sytuacji. Samochody zostawimy na parkingu i pieszo udamy się na cmentarz żydowski - czytamy w komunikacie.

mat. pras.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Jerzy 17.12.2014 15:50
Taki zryw do upamiętnienia kirkutu powstał już blisko dwadzieścia lat temu. Znalazł się nawet ktoś z USA, kto obiecał młodzieży ufundować zagraniczne wakacje za akcję na kirkucie. Wszystko jednak upadło. Nie wiem jednak skąd nagle na cmentarzu Żydowskim odnalazło się 30 macew, skoro jest tylko kilka. Czyżby przed planowaną akcją, ktoś w cudowny sposób wydobył nagrobki z fundamentów budynków, na co ongiś niektórzy się decydowali i miejsce pochówku Żydów potraktowali podobnie do marketu z artykułami budowlanymi. Warto na ten temat pogłębić swoją wiedzę i znaleźć artykuł z Życia Garwolina, którego autorem jest Łukasz Chomicki, były Naczelny ŻG.

4śpiącychgwałcicieli 04.12.2014 01:39
Czy ten kamień nie został ustawiony zamiast tego upamiętnienia zabudoawnego przez jednorodzinną zabudowę za PKO? niegdyś były tam skróty od ulicy Janusza Korczaka (Goldszmita), kilka lat temu za pizzerią Satanissimo stała jeszcze niegodnie potraktowany krzyż z tablicą informującą o zbrodni Niemców.

Flikomana 13.11.2014 17:49
Na terenie Miasta garwolin wiele było miejsc gdzie mordowano żydów a nawet był obóz pracy. Budynek szkoły Podstawowej nr 1 został wykonczony przez zydów których nastepnie zamordowano w tak zwanych "stodołach"O tych zbrodniczych czynach opowiadają dzis najstarsi mieszkancy miasta.Ulica Mazowiecka to dawne stodoły tu niemal za karzdą stodoła zostal pochowany jakis człowiek ale w wiekszosci to żyd, dzis stoja domy stodół nie ma jak również ŻADNEJ tablicy pamiątkowej. został usytuowany kamień pamiatkowy przy ulicy Kościuszki który nie ma nic wspólnego z mordem Polaków i żydów w tym miejscu.Jest On tylko narażony na "podlewanie" przez Piesków na spacerze. Niech żyje fikcja i fałszywa historia ŻENADA!

hehe 13.11.2014 14:38
1/ Bez sensu wypowiedź. Garwolińscy żydzi byli chowani na Cmentarzu w Sulbinach - więc czemu to ma być przyczyną braku świadomości przez garwolinian? 2/ bzdura o Żelechowie i proporcjach między ludnością - podaj źródło 3/ tak - 1 listopada jechałem obok, tak jest ogrodzenie, ale krzaki sa tak wysokie, że macew nie widać. No ale ogrodzenie jest - Allahy za to !

Krysia 12.11.2014 15:51
Drodzy Państwo, Pan Tadeusz Mikulski boi się prawdy. Znów cenzuruje - to znaczy usuwa niewygodne dla niego komentarze Krysi Jawnej. Z drugiej strony nie ma się co dziwić - Pan Mikulski były członek PZPR - i wszystko jasne. Nie szkodzi. Krysia Jawna z przyjemnością będzie komentowała "osiągnięcia" pana Mikulskiego na garwolińskich portalach :)

Garwolak 12.11.2014 14:48
1/ Garwolanie nie wiedzą, bo w Garwolinie nigdy nie było kirkutu. Garwolińscy Żydzi chowali zmarłych na terenie gminy Górzno, bo do niej należał teren na którym jest kirkut w Sulbinach. Dziś jest na terenie gminy Garwolin 2/ Żelechów przed wojną był w 80% (niektórzy podają nawet, że w 90%) zamieszały przez ludność żydoską, to i ich wpływ na rozwój tego miasta był ogromny i gdy ich zabrakło było to bardziej odczyuwalne niż w Garwolinie. Jeszcze przed wojną oba miasta miały podobny status gospodarczy, a dziś po 70latach ich braku w Żelechowie jest to zauważalne gospodarczo.

Aron 12.11.2014 13:07
W Żelechowie to pamiętają o Żydach. Nowe ogrodzenie na kirkucie zrobili a w Garwolinie to wielu nawet nie wie gdzie ten kirkut jest.

Reklama
Reklama
KOMENTUJECIE
Autor komentarza: obserwartorTreść komentarza: Teraz są pieniądze na ekologię i zamiast inwestować w nowoczesne oświetlenie , likwidacje kopciuchów to gminy inwestują w zakup samochodów - tak najłatwiej wydać pieniądze i rozliczyć dotacjeData dodania komentarza: 10.12.2025, 17:58Źródło komentarza: Gmina Wilga stawia na ekologię – w projekcie „Mazowsze bez smogu” kupiła hybrydową ToyotęAutor komentarza: zachwyconyTreść komentarza: Zaimponowali mi eksperci od służby zdrowia, jak i ten od śmieci. Więc bądźcie dzielni na przekór słowom piosenki, a może warto jednak posłuchać zwrotki, może się przyda? A niech się ludzie śmieją, nieważne Słowa już nie zmienią nas żadne Jest mi wszystko jedno, naprawdę I kiedy czasem niebo traci blask Niech się ludzie śmieją, chodź do mnie Słowa nic nie zmienią - tak sądzę Czekamy z nadzieją na słońce Kiedy każdy dzień jest taki sam Hej, nie wiem co będzie z nami Nie wiem jak ze sobą będzie nam Nie martwię się - to na nic Tylko z tobą umiem milczeć tak Więc nie mów nic Bo słowa są Dzisiaj nie potrzebne nam Zaufaj mi i ze mną chodź A Niech się ludzie śmieją, nieważne Słowa już nie zmienią nas żadne Jest mi wszystko jedno, naprawdę Kiedy czasem niebo traci blask Niech się ludzie śmieją, chodź do mnie Słowa nic nie zmienią - tak sądzę Czekamy z nadzieją na słońce Kiedy każdy dzień jest taki sam Ło-o-o-o-o Ło-o-o-o-o Aj-aj-aj-aj... Ło-o-o-o-o Ło-o-o-o-o A Niech się ludzie śmieją, nieważne Słowa już nie zmienią nas żadne Jest mi wszystko jedno, naprawdę Kiedy czasem niebo traci blask Niech się ludzie śmieją, chodź do mnie Słowa nic nie zmienią - tak sądzę Czekamy z nadzieją na słońce Kiedy każdy dzień jest taki sam A Niech się ludzie śmieją, nieważne Słowa już nie zmienią nas żadne Jest mi wszystko jedno, naprawdę Kiedy czasem niebo traci blask Niech się ludzie śmieją, chodź do mnie Słowa nic nie zmienią - tak sądzę Czekamy z nadzieją na słońce Kiedy każdy dzień jest taki sam Ło-o-o-o-o Ło-o-o-o-o A Niech się ludzie śmiejąData dodania komentarza: 10.12.2025, 17:40Źródło komentarza: Konferencja Konfederacji przed garwolińskim szpitalem. „System zdrowia jest w zapaści”Autor komentarza: zachwyconyTreść komentarza: To był oczywiście ŻART!!!! „ Bardzo odkrywcza, merytoryczna i niezwykle konstruktywna konferencja. Konfederacja, Ruch Narodowy i Nowa Nadzieja bardzo rzeczowo wskazała kierunki poprawy stanu faktycznego - jestem pod wrażeniem.” Tak jak żartem jest to, że są specjalistami od służby zdrowia, ale ostatnio pojawiła się nowa moda - niczym nowa nadzieja - tak jak specjalista od śmieci i odpadów nabiegał z portali. Kampanią ruszyła. Tylko czy w biegu na takim dystansie tchu nie zabraknie lub zadyszki nie złapią Ci sprinterzy przez duże „S”Data dodania komentarza: 10.12.2025, 17:22Źródło komentarza: Konferencja Konfederacji przed garwolińskim szpitalem. „System zdrowia jest w zapaści”Autor komentarza: XYZTreść komentarza: Co za debilny komentarz. koniu, co z Tobą?Data dodania komentarza: 10.12.2025, 15:39Źródło komentarza: Pod pretekstem sprowadzenia samochodu z zagranicy wyłudził zaliczkę
Reklama
Reklama